Không khó để nhận ra sự phổ biến của hai trào lưu này với giới trẻ

Theo tạp chí The Economist, “tang ping” có thể được hiểu là một trào lưu văn hóa mạng, đại diện cho khao khát thoát khỏi vòng luẩn quẩn làm công ăn lương – mua nhà – đám cưới – nuôi con của một phần lớn thế hệ trẻ độ tuổi 20-30 ở Trung Quốc. Họ đang mất dần niềm tin vào cơ hội tiến thân trong sự nghiệp; với họ, làm việc chăm chỉ không còn là chìa khóa vạn năng dẫn đến thành công.

Nhóm này mượn từ neijuan hay “xoáy trôn ốc” từ ngành nhân học để mô tả tình trạng xã hội Trung Quốc, khi phát triển kinh tế đã vượt quá mức cần thiết, thậm chí còn làm giảm chất lượng cuộc sống của con người.

Bên cạnh “tang ping”, một trào lưu khác là “sang wenhua” (văn hóa chán nản) cũng xuất hiện trên không gian mạng Trung Quốc mấy năm gần đây, như biểu tượng của một sự buông xuôi mang tính thời đại.

Khi cơ hội tiếp cận học vấn, tích lũy của cải và mua nhà ngày càng thu hẹp, thế hệ trẻ Trung Quốc đang dần từ bỏ cuộc chạy đua tiền tài danh vọng và chấp nhận thực tế phũ phàng của cuộc sống làm công ăn lương.

“Sang wenhua” được người trẻ nước này coi như một liều thuốc tinh thần, giúp họ nhìn cuộc chạy đua kim tiền qua triết lý “vô vi” mang màu sắc Phật giáo và lăng kính châm biếm để trút bớt áp lực công việc đang thường trực trên vai, nhất là lịch làm việc công sở 996: từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày một tuần, một chế độ vắt kiệt sức lao động mà người mới đi làm ở Trung Quốc khó tránh khỏi.

Theo The Economist, thế hệ “sang wenhua” tự coi mình là những “phật tử trẻ”, không mưu cầu nên không biết thất vọng. Số khác ví bản thân với cây hẹ ngoài đồng, chỉ cần nằm thẳng ra là không công ty, không nhà nước nào thu hoạch được.

“Sang wenhua đại diện cho một thiên đường tưởng tượng, nơi người trẻ có thể chạy trốn khỏi nỗi lo toan, mệt mỏi thường ngày” – tiến sĩ Hui Faye Xiao, giáo sư chuyên ngành văn học Trung Quốc hiện đại tại Đại học Kansas (Mỹ), nói với BBC.