‘Siêu cống thủy lợi’ Cái Lớn vừa hoàn thành lắp cửa van cuối cùng và có thể vận hành tạm phục vụ sản xuất trong tháng 6. Các địa phương hưởng lợi từ dự án đã có sự chuẩn bị cụ thể để khai thác hiệu quả ‘siêu cống’ này.
Theo chủ đầu tư, cuối tháng 6 cống Cái Lớn đủ điều kiện để vận hành tạm phục vụ sản xuất, và đến tháng 10 toàn bộ dự án sẽ hoàn thành, kịp phục vụ kiểm soát mặn, giữ ngọt cho mùa khô cuối năm nay và đầu năm tới.
Một số tỉnh phía tây sông Hậu như Hậu Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau mỗi khi mùa khô tới là bị xâm nhập mặn, trong đó hướng chính vẫn là mặn từ Biển Tây xâm nhập theo hướng sông Cái Lớn, Cái Bé rồi “chia” vào các nhánh sông, kênh rạch vào sâu trong nội đồng các địa phương này.
Dự án hệ thống thủy lợi Cái Lớn – Cái Bé giai đoạn 1 được phê duyệt và khởi công vào tháng 10-2019 (nằm gần cửa Biển Tây thuộc 2 huyện Châu Thành và An Biên của tỉnh Kiên Giang) cùng hạng mục dự án thành phần khác, với mục đích chính là kiểm soát xâm nhập mặn.
Cụ thể, mục tiêu của dự án là kiểm soát mặn, giải quyết mâu thuẫn giữa vùng nuôi trồng thủy sản ven biển và vùng sản xuất nông nghiệp của các tỉnh Kiên Giang, Hậu Giang và Bạc Liêu, đặc biệt góp phần phát triển thủy sản ổn định của vùng ven biển Kiên Giang.
Ngoài ra, dự án này sẽ chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, phòng chống thiên tai, tạo vùng nước ngọt cho vùng ven biển để giải quyết tình trạng thiếu nước ngọt vào mùa khô, phòng chống cháy rừng, đặc biệt vào những năm hạn hán; tăng cường khả năng thoát lũ, tiêu úng, tiêu chua, cải tạo đất phèn, kết hợp giao thông thủy và bộ trong vùng dự án.
Sở dĩ được gọi là “siêu cống thủy lợi” vì cống này có quy mô rất “khủng”.
Cụ thể cống Cái Lớn có 11 cửa van và âu thuyền rộng 15m, mỗi cửa van rộng 40m và nặng 203 tấn. Cống Cái Bé cũng có 2 cửa van rộng 35m và âu thuyền. Cống âu Xẻo Rô có chiều rộng cống kết hợp làm âu thuyền là 31,5m. Giai đoạn 1 của dự án có vốn đầu tư 3.300 tỉ đồng.
Lãnh đạo Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 10 (chủ đầu tư) cho biết theo tiến độ thông thường, để hoàn thành 2 cống Cái Lớn, Cái Bé phải mất ít nhất 36 tháng nhưng do đẩy nhanh tiến độ, hai cống đã có thể hoàn thành cơ bản từ tháng thứ 17.
Hiện tại, cống Cái Lớn đến cuối tháng 6 có thể vận hành tạm phục vụ sản xuất, riêng cống Cái Bé đã vận hành tạm từ tháng 2-2021 (tiến độ vượt 1 mùa khô).